Tại Sao Chúng Ta Hay Trì Hoãn?
Trì hoãn là một tâm lý phổ biến mà hầu hết chúng ta đều đã từng trải qua ít nhất một lần trong đời. Dù biết rõ rằng mình cần hoàn thành một công việc nào đó, nhưng đôi khi chúng ta vẫn không thể bắt tay vào làm ngay lập tức. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả công việc mà còn gây cảm giác băn khoăn, lo lắng. Vậy thực sự, điều gì khiến chúng ta dễ dàng rơi vào tình trạng trì hoãn?
1. Nỗi sợ thất bại
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến trì hoãn là nỗi sợ thất bại. Khi đối mặt với nhiệm vụ khó, ta dễ cảm thấy lo lắng và áp lực. Chúng ta sợ rằng kết quả cuối cùng sẽ không được như kỳ vọng. Nỗi lo ấy khiến ta mất tự tin và ngại bắt tay vào công việc.
Thay vì hành động, ta chọn cách chần chừ và tránh né thử thách. Ta tìm cảm giác an toàn bằng cách tập trung vào việc dễ chịu hơn. Việc né tránh mang lại sự thoải mái tạm thời nhưng không giải quyết vấn đề. Lâu dần, thói quen này khiến ta càng thêm sợ thất bại và càng trì hoãn nhiều hơn.
2. Thiếu động lực
Chúng ta thường trì hoãn khi cảm thấy thiếu động lực để bắt đầu công việc. Những nhiệm vụ tẻ nhạt hoặc kém hấp dẫn dễ khiến ta mất hứng thú. Khi không thấy hứng khởi, ta dễ bị cuốn vào các hoạt động thú vị hơn. Thay vì làm việc, ta chọn lướt mạng xã hội để giải trí tạm thời. Hoặc ta xem video, đọc tin tức, hay làm những việc không thật sự cấp bách.
Những hành động này mang lại cảm giác hài lòng nhanh chóng và dễ chịu. Chúng đánh lạc hướng ta khỏi cảm giác khó chịu khi đối mặt với nhiệm vụ chính. Dần dần, việc trì hoãn trở thành một thói quen khó kiểm soát.
3. Chủ nghĩa hoàn hảo
Những người theo chủ nghĩa hoàn hảo thường có xu hướng chần chừ trong công việc. Họ muốn mọi thứ phải thật hoàn hảo ngay từ bước đầu tiên. Chỉ cần cảm thấy chưa đủ tốt, họ sẵn sàng trì hoãn không bắt tay vào làm. Nỗi sợ thất bại khiến họ ngại bắt đầu hoặc luôn đắn đo quá mức.
Ngay cả khi đã làm, họ cũng dễ mất nhiều thời gian cho những chi tiết nhỏ. Họ chỉnh sửa liên tục mà không thực sự tiến lên bước tiếp theo. Lối suy nghĩ này dễ khiến tiến độ bị trì hoãn mà không hay biết. Bạn có thể tìm hiểu thêm về tác động của chủ nghĩa hoàn hảo đến năng suất tại đây.
4. Thiếu kỹ năng quản lý thời gian
Nhiều người trì hoãn vì chưa biết cách tổ chức công việc một cách hợp lý. Họ thường không lập kế hoạch cụ thể ngay từ đầu. Công việc được để đó mà không xác định rõ thời gian thực hiện. Không có định hướng rõ ràng, họ dễ bị cuốn theo những việc vụn vặt. Dần dần, các nhiệm vụ quan trọng bị dồn lại đến sát thời hạn. Khi công việc chất đống, họ cảm thấy quá tải và lo lắng. Cảm giác mất kiểm soát khiến họ càng khó bắt đầu xử lý mọi việc. Thiếu kế hoạch cũng làm giảm khả năng quản lý thời gian hiệu quả.
5. Ảnh hưởng của cảm xúc
Cảm xúc tiêu cực như căng thẳng, lo âu hoặc chán nản có thể khiến chúng ta trì hoãn. Tinh thần kém khiến não bộ tránh các nhiệm vụ cần tập trung. Thay vào đó tìm kiếm những hoạt động dễ dàng hơn để làm dịu cảm xúc.
6. Cách khắc phục sự trì hoãn
Chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát nó bằng những phương pháp sau:
- Chia nhỏ công việc: Thay vì nhìn nhận một nhiệm vụ lớn, hãy chia nó thành những phần nhỏ hơn để dễ dàng thực hiện.
- Áp dụng quy tắc 5 giây: Khi bạn có ý định trì hoãn, hãy đếm ngược từ 5 đến 1 và ngay lập tức hành động.
- Đặt mục tiêu rõ ràng: Mục tiêu cụ thể và có thời hạn giúp bạn có động lực hơn.
- Loại bỏ yếu tố gây xao nhãng: Hạn chế sử dụng mạng xã hội hoặc làm việc trong môi trường có nhiều yếu tố gây xao nhãng.
- Áp dụng phương pháp Pomodoro: Làm việc trong khoảng thời gian 25 phút, sau đó nghỉ ngắn 5 phút để duy trì sự tập trung.
Kết luận & Lời khuyên từ chuyên gia
Trì hoãn là một phần tự nhiên của con người, nhưng điều quan trọng là chúng ta nhận ra nguyên nhân và tìm cách vượt qua nó. Bằng cách rèn luyện ý chí và áp dụng các phương pháp phù hợp, chúng ta có thể làm việc hiệu quả hơn và đạt được những mục tiêu mong muốn.