Nhận thức về các rối loạn tâm lý như trầm cảm, rối loạn nhân cách... hiện nay
Trong những năm gần đây, dù nhận thức về trầm cảm, lo âu, rối loạn nhân cách ranh giới (BPD), và các rối loạn tâm lý khác đã được nâng cao, nhưng vẫn còn rất nhiều hiểu lầm về các triệu chứng của các rối loạn này. Sự lười biếng và mệt mỏi triền miên mà những người bị trầm cảm phải trải qua liệu có phải lỗi của họ không, hay đó là một trong những tác động phụ của rối loạn này? Và liệu sự lười biếng do trầm cảm gây ra có giống như sự lười biếng thông thường?
Trả lời câu hỏi đầu tiên là: Bạn có nhận thấy mình đang tự hỏi gì không? Dĩ nhiên là không phải lỗi của họ. Đừng quá khắt khe với những người bạn bị trầm cảm khi họ huỷ hẹn. Họ không thể kiểm soát điều đó.
Với câu hỏi thứ hai: Không, chúng không giống nhau! Trong khi sự lười biếng thông thường là một lựa chọn và thường là một sự xa xỉ, thì sự lười biếng do trầm cảm là một triệu chứng của vấn đề sâu xa cần được hỗ trợ y tế, không phải là điều đáng bị khiển trách hay giễu cợt.
Một số dấu hiệu phổ biến và dễ nhận biết của trầm cảm là cảm giác mệt mỏi, không hứng thú với các hoạt động hàng ngày, mất cảm giác ngon miệng, và sự rối loạn về nhịp sinh học.
Bề ngoài, những người bị trầm cảm trông có vẻ lôi thôi, chậm chạp; và có khả năng cao là bạn sẽ nghĩ rằng họ lười biếng hoặc cố ý bừa bộn. Nhưng thực tế không phải vậy. Có lẽ bạn đang nhầm lẫn những triệu chứng mà họ không thể kiểm soát với sự lười biếng cố ý.
Điểm khác biệt là những người bị trầm cảm KHÔNG MUỐN cảm thấy như vậy. Đối với họ, đó không phải là một lựa chọn, trong khi khi bạn hoặc bất kỳ ai khác dành một ngày nghỉ để làm điều mình thích, đó là một quyết định có chủ ý.
Hơn nữa, những người trầm cảm còn phải đối mặt với mức độ tự trách, mặc cảm, và lo lắng rất lớn ngoài sự lười biếng. Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ cho biết những cơn lười biếng kéo dài hơn hai tuần có thể là dấu hiệu của trầm cảm.
Nếu bạn trải qua những cơn lười biếng kéo dài, có một số yếu tố, bao gồm trầm cảm, có thể là nguyên nhân. Nó cũng có thể xuất phát từ chế độ ăn uống và lối sống không lành mạnh. Nhưng không có hại gì khi kiểm tra với một chuyên gia tâm lý.
Bảng câu hỏi sức khỏe bệnh nhân (Patient Health Questionnaire) là một nguồn tài nguyên trực tuyến quan trọng nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về sức khỏe tâm thần của chính mình. Tự đánh giá sơ bộ có thể là một bước tiến lớn để cải thiện sức khỏe tâm thần.
Nhận thức và không xấu hổ về tình trạng của mình là hai trong số những bước đầu tiên và quan trọng nhất hướng tới sức khỏe tâm thần tốt hơn. Và hãy nhớ, nếu bạn thấy một số người bạn của mình đang loay hoay giữa lười biếng và trầm cảm, đừng chỉ trích họ. Điều đó không có ích. Thay vào đó, hãy giúp họ hiểu rõ tình trạng của mình nếu thực sự là trầm cảm.
Trong trường hợp bạn đang thắc mắc thì dưới đây là một bài kiểm tra đã được điều chỉnh với kết luận:
Gán điểm theo cách bạn trả lời các câu hỏi sau đây, dựa theo bảng:
0 – Không bao giờ
1 – Một vài ngày
2 – Hơn một nửa thời gian
3 – Gần như luôn luôn
Câu hỏi:
Bạn có cảm thấy không hứng thú với những việc mang lại niềm vui không?
Bạn có cảm thấy buồn bã, tuyệt vọng và chán nản không?
Bạn có ngủ quá nhiều/hoặc không ngủ được không?
Bạn có cảm thấy kiệt sức hoàn toàn không?
Bạn có gặp khó khăn trong ăn uống/hoặc không có cảm giác ngon miệng không?
Bạn có cảm thấy rằng mình đang làm bản thân và người khác thất vọng không?
Bạn có gặp khó khăn trong việc tập trung không?
Bạn có chậm chạp đến mức người khác có thể nhận ra không?
Bạn đã từng nghĩ đến việc tự làm tổn thương bản thân chưa?
Bây giờ hãy cộng tổng điểm của bạn và giải thích kết quả theo thang điểm sau:
0-4: Không đến mức trầm cảm hoặc chỉ trầm cảm nhẹ
5-9: Trầm cảm nhẹ
10-14: Trầm cảm vừa phải
15-19: Trầm cảm từ vừa đến nặng
20-24: Trầm cảm nặng
Dù kết quả là gì, hãy mạnh mẽ và tìm kiếm sự hỗ trợ cần thiết. Không có gì phải xấu hổ khi đối mặt với điều này.